Konkurs na opracowanie projektu koncepcyjnego Pawilonu Polski oraz ekspozycji wewnętrznej na Światową Wystawę EXPO 2020 w Dubaju trwał od 19 lipca do 20 września 2018 roku i odbywał się on pod auspicjami partnera merytorycznego - Stowarzyszenia Architektów Polskich. Chęć udziału zgłosiło 68 polskich i zagranicznych pracowni architektonicznych. Do konkursu zostało zakwalifikowanych 55 podmiotów. Finalnie prace złożyło 30 zespołów.
Uczestnicy konkursu rywalizowali zarówno o możliwość realizacji własnej wizji Pawilonu Polski na EXPO 2020, jak i o nagrody finansowe, których pula wynosiła 100 tys. zł. Pierwsza nagroda w wysokości 50 tys. złotych i tytuł zwycięskiego projektu zostały przyznane zespołowi WXCA. Drugie miejsce zajął zespół JAZ+Architekci oraz Paweł Lipiński, Marcin Fejcak i Kalina Piłat. Trzecie miejsce zdobył projekt autorstwa zespołu 307kilo + R&D.
Sąd Konkursowy oceniał prace w oparciu o cztery kryteria:
Podczas ogłoszenia zwycięzców konkursu Komisarz Generalny Sekcji Polskiej, Tomasz Pisula podkreślił, że zwycięska koncepcja architektoniczno-tematyczna w największym stopniu nawiązała do mobilności i zrównoważonego rozwoju, czyli obu wątków przewodnich tzw. Koncepcji tematycznej udziału Polski w Światowej Wystawie EXPO 2020 w Dubaju.
– Zrównoważony rozwój jest obecny w projekcie poprzez połączenie w bryle Pawilonu naturalnego i odnawialnego zasobu - czyli drewna - z bardzo nowoczesną formą architektoniczną. Architektura pawilonu odnosi się także w sposób czytelny do hasła mobilności - zarówno poprzez motyw Polski, jako siedliska naturalnego dla większości gatunków europejskich ptaków migrujących, jak i poprzez nawiązanie do przepływu idei oraz do stosunków handlowych. Pawilon w tym kształcie będzie atrakcyjnym opakowaniem dla interesującej ekspozycji wewnętrznej, ale również samoistnym nośnikiem promocyjnym wielu wywodzących się z Polski nowoczesnych technologii – tłumaczył Tomasz Pisula.
Tomasz Pisula: "Wybraliśmy pracę, która miała dobry pomysł na wystawę wewnętrzną i spektakularną bryłę"
Reprezentant Sądu Konkursowego, architekt Henryk Łaguna (SARP) zaznaczył, że zwycięska praca w najpełniejszy sposób odzwierciedla założenia konkursowe. Jego zdaniem elegancka, czytelna i bardzo plastyczna forma zaproponowana przez zwycięzców, będzie łatwo rozpoznawalna i wyróżni Pawilon Polski w przestrzeni wystawy EXPO 2020. – Wykorzystanie tradycyjnego materiału jakim jest drewno w połączeniu z nowoczesną architekturą odzwierciedla połączenie tradycji i nowoczesnej technologii – tłumaczył Łaguna.
Z kolei koordynatorka projektu EXPO 2020 Monika Dyląg-Sajór zwróciła uwagę na wielofunkcyjność zwycięskiej koncepcji. – Zdyscyplinowana konstrukcja Pawilonu jest jego niezaprzeczalną wartością. Praca pozwala na wielofunkcyjne wykorzystanie Pawilonu jako nośnika przekazu informacji i wydarzeń informacyjno-artystycznych. To także świetna oprawa wszelkich imprez związanych z wystawą EXPO 2020 – dodała.
Zdaniem Sądu Konkursowego zwycięska praca daje szeroki wachlarz możliwości interpretacyjnych dla promocji wielu polskich branż i technologii, a co za tym idzie również promocji Polski na arenie międzynarodowej. Projekt zyskał wysokie noty również ze względu na zaproponowaną technologię, która umożliwi wykorzystanie Pawilonu lub jego elementów konstrukcyjnych po zakończeniu Wystawy, co konsekwentnie dopełni realizację haseł przyświecających polskiej obecności na Expo w Dubaju.
Drugą nagrodę przyznano zespołowi JAZ+Architekci oraz Paweł Lipiński, Marcin Fejcak i Kalina Piłat za „kreatywne tworzenie wizerunku Polski w oparciu o pozytywne skojarzenia funkcjonujące na rynku międzynarodowym, wykorzystując symbol jachtu jako rozpoznawalnego produktu kojarzonego z Polską. Architektura Pawilonu odnosi się bezpośrednio do hasła Made in Poland, co oznacza wykonane, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w całości w Polsce” - jak czytamy w uzasadnieniu werdyktu. Sąd konkursowy krytycznie ocenił, natomiast, niektóre rozwiązania funkcjonalne i konstrukcyjne.
Pracę 307kilo + R&D, która zdobyła trzecie miejsce Sąd Konkursowy wysoko ocenił za „jakość proponowanej architektury Pawilonu wraz z poprawną organizacją merytoryczną ekspozycji”. Koncepcja w sposób interesujący odzwierciedla hasła zrównoważonego rozwoju. W uzasadnieniu wskazano, że „zasada zatopienia Pawilonu w lesie drewnianych kolumn w ciekawy sposób wyróżnia go w przestrzeni wystawy, odwołując się do polskiego lasu, jako symbolu odnawialnej energii i źródła zasobów oraz miejsca w którym chętnie przebywamy. Wciągnięcie widza do interaktywnej zabawy tworzy atrakcyjną propozycję merytoryczną promującą Polskę”.
Jak wyjaśniła Monika Dyląg-Sajór, zwycięska pracownia architektoniczna przygotuje koncepcję architektoniczną Pawilonu Polski, koncepcję tematyczną ekspozycji oraz scenariusz zwiedzania – Dokumenty te, po zaakceptowaniu przez organizatora wystawy EXPO - umożliwią ogłoszenie w pierwszym kwartale 2019 r. postępowania przetargowego na wykonawcę generalnego Pawilonu Polski na EXPO 2020 w Dubaju.
I miejsce
II miejsce
III miejsce
***
Pierwsze EXPO w regionie Zatoki Perskiej i Bliskiego Wschodu potrwa od 20 października 2020 r. do 10 kwietnia 2021 r. Hasło przewodnie imprezy: „Łącząc umysły, tworzymy przyszłość” (ang. „Connecting minds, creating the future") - doprecyzowane zostało w trzech podtematach: Szanse, Mobilność, Zrównoważony rozwój. Wydarzenie organizowane jest w 50. rocznicę utworzenia Państwa Zjednoczonych Emiratów Arabskich, a organizatorzy mają ambicję przyćmić rozmachem dubajskiej wystawy wszystkie dotychczasowe Wystawy EXPO - nie tylko pod względem obszaru (ponad 4 km2), liczby uczestniczących państw (dotychczas zgłosiło się ich blisko 200), ale także największego umiędzynarodowienia. Liczba gości, którzy odwiedzą EXPO w Dubaju sięgnąć może ok. 18 milionów gości z całego świata. Organizatorzy szacują, że ok. 70% zwiedzających przybędzie spoza terenu ZEA.
Za przygotowanie obecności Polski na EXPO 2020 w Dubaju odpowiada Polska Agencja Inwestycji i Handlu, której prezes - Tomasz Pisula jest Komisarzem Generalnym Polskiej Sekcji.