Polski biznes kontra pandemia. PAIH podsumowuje rok

Do końca 2020 roku PAIH obsłużyła blisko 200 projektów inwestycyjnych, których łączna wartość była o prawie 10 proc. wyższa w stosunku rocznym i wyniosła ponad 8,5 mld euro (tj. prawie 40 mld zł). Pod względem wartości inwestycji największymi graczami są m.in. Korea Południowa i Stany Zjednoczone. Najwięcej projektów dotyczy branży nowoczesnych usług dla biznesu (44), elektromobilności (18) i branż motoryzacyjnej oraz R&D (po 15). Warto zaznaczyć, że jeśli chodzi o projekty, które ulokowały się w Polskiej Strefie Inwestycji w pierwszej połowie 2020 roku, za 75 proc. całkowitej ich liczby odpowiadały polskie firmy. Także w portfolio PAIH firmy zarejestrowane w Polsce stanowią istotną grupę. Najbardziej intensywny, obfitujący w rozmowy z inwestorami zagranicznymi był jednak ostatni kwartał 2020 r., a efekty tych działań będą widoczne już w pierwszym kwartale nowego roku.

Zgodnie z danymi fDi Markets, Polska jest trzecią w Europie preferowaną lokalizacją dla inwestycji zagranicznych. Tylko w pierwszych trzech kwartałach 2020 roku w naszym kraju ogłoszono ponad 300 projektów greenfield. To więcej niż w Hiszpanii i Francji. Polskę wyprzedzają jedynie Wielka Brytania i Niemcy. Zauważamy, że to zasługa trzech znaczących źródeł inwestycji: branży elektromobilności, odnawialnych źródeł energii i szeroko rozumianego sektora IT - zaznacza p.o. Prezes PAIH, Grażyna Ciurzyńska.

Według danych UNCTAD, z powodu pandemii globalne przepływy bezpośrednich inwestycji zagranicznych spadły w 2020 roku o 49 proc. względem analogicznego okresu w 2019 roku. Prognozowane przez organizację odbicie ma nastąpić dopiero w roku 2022. Pandemia spowodowała wyhamowanie inwestycji, szczególnie pod koniec I kwartału 2020 roku. Powodem tego zjawiska była w dużej mierze niepewność inwestorów, a także ograniczenia w swobodnym przemieszczaniu się. W odpowiedzi na pandemię, PAIH wdrożyła do swojej oferty nowe rozwiązania. W ramach PAIH24 uruchomiono całodobową infolinię. Spośród wprowadzonych rozwiązań bardzo skuteczne okazały się m.in. wirtualne wizyty lokalizacyjne.

- Kilka firm z sektora BSS podjęło decyzję o ulokowaniu inwestycji w Polsce, mimo że przez pandemię inwestorzy nie mogli przyjechać do kraju osobiście. Wszystko odbyło się zdalnie. W przypadku branży usługowej jest to o tyle łatwe, że standard powierzchni biurowej klasy A jest taki sam na całym świecie. Nie zmienia to faktu, że podjęcie decyzji o inwestycji na odległość jest bardzo trudne. Nasze działania dopasowujemy jednak do obecnych warunków. Widzimy efekty w postaci decyzji kolejnych inwestorów - mówi Monika Grzelak z Centrum Inwestycji PAIH.

Stabilna i odporna na COVID wartość portfela PAIH

W 2020 roku na koncie PAIH było 58 zakończonych projektów (w porównaniu do 56 w roku 2019). Ich wartość to ponad 2,7 mld euro (tj. ponad 12 mld zł).

- Agencja podejmuje kroki zmierzające do maksymalnego wykorzystania przewag konkurencyjnych i przyciągnięcia do Polski inwestycji o dużym potencjale. Bazując na danych historycznych, prognozach i pogłębionych analizach sektorowych wyróżniliśmy priorytetowe branże dla polskiej gospodarki w ramach przyciągania BIZ. To chociażby biofarmaceutyka, medtech, elektromobilność, elektronika czy lotnictwo i obrona. Ale też zaawansowane chemikalia, czyli synergiczny sektor dla biofarmaceutyki i medtech oraz branża ICT, będąca kołem napędowym dla R&D - wylicza Grażyna Ciurzyńska.

Największą pod względem wartości inwestycją, którą wspierała w minionym roku PAIH, był nowy region data center firmy Microsoft. To pierwsze takie centrum danych w Europie Środkowo-Wschodniej. Wśród zaawansowanych technologicznie inwestycji są również centra badawczo-rozwojowe spółki GFT w Łodzi i Poznaniu. Inwestor do końca 2021 roku planuje zatrudnić tam ponad 200 deweloperów IT. Część zrekrutowanych specjalistów już wzmocniła GFT w Polsce i tworzy obecnie ok. 850-osobowy zespół. PAIH obsłużyła również realizację: centrum usług biznesowych Alcon, centrum B+R Hyland, zakładów produkcyjnych Weber-Stephen, Monosol Poland i Jøtul AS. Co istotne, w związku z inwestycjami BIZ rośnie odsetek wysokojakościowych miejsc pracy, zwłaszcza tych z obszaru R&D.

Sposób na pandemię

Szansą na rozwój polskiego biznesu w trudnym czasie pandemii okazały się nowe i często odległe kierunki ekspansji. W obliczu COVID-19, zagraniczne rynki chętniej otwierały się na współpracę z nowymi partnerami. To pokłosie poszukiwania alternatywnych rozwiązań, by zapewnić bezpieczeństwo i stabilność na rynku dostaw. W 2020 roku PAIH obsłużyła ponad 20 tysięcy zapytań od przedsiębiorców i wsparła prawie 270 kontraktów eksportowych. Co najmniej kilkanaście kolejnych umów jest w procesie negocjacji.

- Agencja skupiła się na wyszukiwaniu lokalnych szans eksportowych wynikających bezpośrednio lub pośrednio z pandemii. Widzimy, że nasi eksporterzy wykorzystują możliwości spowodowane przerwanymi łańcuchami dostaw. Cieszymy się, że z pomocą PAIH polski biznes otwiera drzwi u odbiorców, którzy wcześniej importowali towary z innych krajów. Zagraniczni partnerzy handlowi cenią sobie jakość polskich produktów, konkurencyjne ceny i innowacyjność - komentuje Łukasz Grabowski z Centrum Eksportu PAIH.

Eksperci rynkowi PAIH monitorują sytuację na świecie - w zakresie zmian i wynikających z nich szans na ekspansję. O sukcesach rodzimych firm Polska Agencja Inwestycji i Handlu informuje na bieżąco. W tym roku najpopularniejszymi kierunkami okazały się Stany Zjednoczone, Kazachstan, Niemcy, Izrael i Wielka Brytania. Potencjał w USA wykorzystała m.in. polska marka Saddar, oferująca innowacyjne rozwiązania ekologiczne m.in. dla branży budowlanej. W Kanadzie pozycję umacnia polska marka DAKO. Jeden z największych producentów okien otworzył salon firmowy w Ontario i zdobywa nowych klientów w Kolumbii Brytyjskiej. Do Singapuru i Wietnamu trafiła z kolei polska żywność. Malezję i Hiszpanię z sukcesem podbijają polskie kosmetyki. PAIH wsparła też duży kontrakt IT w Australii czy eksport sprzętu sportowego m.in. na Węgry czy do Danii.

Polscy przedsiębiorcy zyskali konkurencyjną pozycję zarówno w potencjalnym wzrośnie eksportu, jak również w wykorzystywaniu zjawisk, takich jak nearshoring - jako bliscy pod względem geograficznym dostawcy komponentów i półproduktów.

- Nearshoring procesów biznesowych to zauważalny trend. Firmy rezygnują z outsourcingu tych najbardziej zaawansowanych i kluczowych dla stabilności biznesu funkcji do krajów azjatyckich, na rzecz lokowania ich w stabilniejszych regionach. Coraz częściej krajem docelowym dla takich inwestycji jest Polska. Zagranicznych inwestorów przyciągają do naszego kraju wysoko wykwalifikowani pracownicy, ich kreatywność i efektywność - mówi Monika Grzelak z Centrum Inwestycji PAIH.

Nowe perspektywy

Eksperci PAIH podkreślają, że stopniowe łagodzenie restrykcji gospodarczych może nastąpić po pierwszym kwartale 2021 roku. W tym czasie powinno dojść do ożywienia, którego motorem wzrostu stanie się konsumpcja prywatna, inwestycje i tradycyjnie już eksport.

Rośnie popyt na produkty wytwarzane w sposób ekologiczny, produkty pochodzenia roślinnego czy te, których składniki wzmacniają odporność, a przede wszystkim spełniają najwyższe standardy w zakresie ochrony środowiska. To oznacza, że w 2021 roku dalszego wzrostu może spodziewać się polska branża rolno-spożywcza. Rosnąć w siłę będą też m.in. branża kosmetyczna, meblarska czy stolarka okienna i drzwiowa. Duże znaczenie będzie miała sztuczna inteligencja i technologia augemented reality. Przewidywany jest rozwój obszarów smart city i smart home, e-learning czy digital health, czyli telemedycyna, chatboty, ale też narzędzia diagnostyczne oparte na sztucznej inteligencji - podsumowuje p.o. Prezes PAIH Grażyna Ciurzyńska.

PAIH pracuje też nad obecnością polskich przedsiębiorców na rynkach perspektywicznych Azji Południowo-Wschodniej. W 2023 roku wymiana handlowa między krajami ASEAN a UE może wzrosnąć do 22 mld dol. Skorzystać na tym mogą polskie firmy.

O Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu

Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH) jest instytucją doradczą wchodzącą w skład Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR). To pierwszy punkt kontaktu dla eksporterów i inwestorów. Działa zarówno w Polsce, jak i poprzez sieć biur na całym świecie. Wzmacnia rozpoznawalność polskich marek na międzynarodowych rynkach, promuje rodzime produkty i usługi oraz rozwiązania technologiczne made in Poland. Agencja pomaga przedsiębiorcom w wyborze optymalnej ścieżki ekspansji za granicą. Wspiera również napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski oraz realizację polskich inwestycji w kraju. PAIH współpracuje z sektorem publicznym i partnerami regionalnymi, oferując m.in.: szkolenia, audyt i promocję nieruchomości inwestycyjnych, współpracę przy organizacji misji biznesowych oraz wsparcie komunikacyjne przy realizacji wspólnych projektów.